Psikoterapist - Çift Terapisti - Oyun Terapisti
Psikodinamik Terapi Nedir?, Psikodinamik Terapi Nasıl Ä°ÅŸe Yarar?, Psikodinamik Terapi ile Ä°lgili Çalışmalar Ne Diyor?, Çift Terapisi, Oyun Terapisi Nedir ve Nasıl Ä°ÅŸe Yarar?
Psikodinamik Terapi Nedir?
Psikodinamik terapi’nin (PDT) kaynağını Sigmund Freud'un çalışmaları oluÅŸturmaktadır. Danışanın çoÄŸunlukla çocukluktan kalma geçmiÅŸ deneyimleri ile mevcut zihniyeti arasındaki baÄŸlantıyı araÅŸtıran bir konuÅŸma terapisi biçimidir. Bu, kiÅŸilerin terapide konuÅŸmasının, öÄŸrenmelerine ve problemleri çözmek için ihtiyaç duydukları becerileri geliÅŸtirmelerine yardımcı olabileceÄŸi kavramına dayandığı anlamına gelir.
Ancak Psikodinamik terapiyi gerçekten anlamak için adının kökenini incelemeliyiz.
Psikodinamikteki "dinamik" kelimesi, enerji türlerinin nasıl etkileÅŸime girdiÄŸini ve dönüÅŸtüÄŸünü açıklayan fizik dalı olan termodinamikten esinlenmiÅŸtir. Psikodinamik, kiÅŸinin zihninde etkileÅŸime giren psikolojik ve duygusal güçleri tanımlar. Psikodinamik terapinin çocukluktan gelen içgörülerden elde edilen temel durumları, danışanlara mevcut sorunları hakkında içgörü saÄŸlayacak ve onların daha yüksek bir yaÅŸam kalitesine ulaÅŸmalarına yardımcı olacaktır. Bu içgörüye sahip olmak semptomları hafifletebilir, insanların daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir ve daha iyi seçimler yapmalarına olanak saÄŸlayabilir.
Psikodinamik Terapi Nasıl İşe Yarar?
Psikodinamik terapi, insanların nasıl düÅŸündüklerini ve hissettiklerini daha iyi anlamalarına yardımcı olarak yaÅŸam kalitelerini iyileÅŸtirmelerinde etkili olacaktır. Bireyin yaÅŸamının çok yönlü yönlerini kucaklayan bir yaklaşımdır. Ä°nsanların kendilerine, geçmiÅŸlerine ve duygularına dair içgörü kazanabilecekleri, dünyayı nasıl gördüklerine ve tüm bu faktörlerin deneyimlerini nasıl etkilediÄŸine dair daha iyi bir anlayış geliÅŸtirebilirler. Deneyim kiÅŸiliÄŸi ÅŸekillendirir ve bu da bireyin bu deneyime verdiÄŸi tepkiyi etkileyebilir. GeçmiÅŸ deneyimler bugünü etkiler. Ä°nsanların zor duygu ve davranışların ardındaki bazen bilinmeyen veya bilinçsiz motivasyonları anlamalarına yardımcı olmaya çalışır. Burada amaç, danışanların seçim yapma, baÅŸkalarıyla iliÅŸki kurma ve yaÅŸamak istedikleri yaÅŸam tarzını oluÅŸturma yeteneklerini geliÅŸtirmektir.
Her türlü psikoterapide hasta ile terapist arasındaki iliÅŸki önemlidir, ancak özellikle psikodinamik terapide seanslar sırasında tartışılan konular genellikle hassas veya travmatik olduÄŸundan, psikodinamik terapinin baÅŸarısı büyük ölçüde güvene dayanır. Bir terapistin yardımıyla psikodinamik terapi gören kiÅŸiler duygularını, inançlarını ve çocukluk deneyimlerini anlamaya çalışacaklardır. Amaç, insanların kendilerini engelleyen kalıpları fark etmelerine, dünyada var olmanın yeni yollarını keÅŸfetmelerine ve insanların daha iyi hissetmelerine yardımcı olmaktır.
Aktarım ve karşı aktarım da psikodinamik terapinin süreci içerisinde oldukça önemlidir. Bu yaklaşımla danışan, birine karşı olan duygularını terapiste aktaracak ve terapist de bu duyguları tekrar danışana yönlendirecektir. Aktarım danışanın farkındalığı olmadan gerçekleÅŸebilir ve birçok terapistin aktarım karşısında farklı yaklaşımları vardır.
Odak noktası iliÅŸkiler ve insanların yüzleÅŸmekten kaçındığı düÅŸünce ve duyguları anlamak olduÄŸundan, psikodinamik terapi zaman alıcı olabilir.
Psikodinamik yaklaşım, yetiÅŸkin ve ergen bireylerle ve çiftlerle çalışırken iÅŸe yarayabilmektedir.
Bununla birlikte, psikodinamik terapinin sonucu birçok faktöre baÄŸlıdır; bunlardan biri terapistin terapiyi doÄŸru ÅŸekilde uygulayabilme yeteneÄŸidir. Çalışmalar, daha az "etkili" terapistlerin, hasta sonuçlarında deÄŸiÅŸiklik görme olasılığının daha düÅŸük olduÄŸunu kabul etmektedir. Terapist seçimi yaparken terapistin güvenilirliÄŸi, alandaki deneyimi ve süpervizyon almış olması önemlidir. Terapinin baÅŸarıya ulaÅŸmasındaki bir diÄŸer unsur danışan ile terapist arasındaki uyumdur. Son olarak danışanın psikodinamik terapi için uygun olup olmadığı önemlidir. Psikodinamik terapinin sizin için uygun olup olmadığını belirlemenin en iyi yolu bir ruh saÄŸlığı uzmanıyla görüÅŸme ayarlamaktır.
Psikodinamik Terapi ile Ä°lgili Çalışmalar Ne Diyor?
Yakın zamana kadar psikodinamik terapinin baÅŸarısını ölçen çok az çalışma vardı. Bu, etkinliÄŸi konusunda bazı ÅŸüphelere yol açtı. Ancak son yıllarda araÅŸtırmacılar yaptıkları çalışmalar ile faydalarını gözlemlediler.
2018'de yapılan bir araÅŸtırma, psikanaliz ve psikodinamik terapilerin genel psikososyal refahı iyileÅŸtirmede etkili olduÄŸunu ve intihar giriÅŸiminde bulunan hastaların sayısını azalttığını buldu. BaÅŸka bir çalışma, psikodinamik terapinin travma sonrası stres bozukluÄŸu semptomlarını azaltmaya da yardımcı olabileceÄŸini buldu.
AraÅŸtırmacılar, psikodinamik terapinin online yapıldığında da etkili olup olmadığını belirlemeye çalıştılar. AraÅŸtırmacılar terapinin, özellikle depresyon için online olarak uygulandığında hala baÅŸarılı olduÄŸunu buldular.
​
Briggs, Stephen et al. (2019). The effectiveness of psychoanalytic/psychodynamic psychotherapy for reducing suicide attempts and self-harm: systematic review and meta-analysis.
Lindegaard, Tomas et al. (2020). Efficacy of Internet-Delivered Psychodynamic Therapy: Systematic Review and Meta-Analysis.
Paintain, Emma et al. (2018). First-line therapy for post-traumatic stress disorder: A systematic review of cognitive behavioral therapy and psychodynamic approaches.
Çift Terapisi
Çift terapisi sırasında terapist, her iki partnerin de birbirleriyle etkileÅŸim ÅŸeklini deÄŸiÅŸtirmeye çalışmaktadır. Terapist aynı zamanda çiftlerin iliÅŸkiye herhangi bir zarar verecek ÅŸekilde davranmamalarını da saÄŸlamayı amaçlamaktadır.
Çiftler duygularını etkili bir ÅŸekilde ifade etmekten kaçınırlarsa, kendilerini duygusal açıdan uzaklaÅŸma ve birbirlerinden ayrılma riskiyle karşı karşıya bırakabilirler. Çift terapisi sırasında terapist, çiftin partnerine göstermekten korktuÄŸu duygu ve düÅŸünceleri ifade etmesine yardımcı olmaya çalışmaktadır. Bunu yaparak çiftin yeniden yakınlaÅŸmasını saÄŸlayabilmektedir.
Ä°letiÅŸim bir iliÅŸkinin hayati bir parçasıdır ve özellikle iliÅŸkilerdeki yakınlık açısından önemlidir. Çift terapisi, iliÅŸki içindeki iletiÅŸimi geliÅŸtirmeye çalışırken, çiftlerin duygularını ifade ederken hiçbir ÅŸekilde istismarcı olmamalarını ve birbirleriyle alay etmemelerini saÄŸlamaya çalışmaktadır.
Oyun Terapisi Nedir ve Nasıl İşe Yarar?
Oyun terapisi, 3-11 yaÅŸ arası çocuklarda kullanılan bir terapi ÅŸeklidir. YaÅŸa ve geliÅŸim aÅŸamasına baÄŸlı olarak çocuklar yetiÅŸkinlerin dil becerilerine sahip deÄŸildirler. Bir ÅŸeyler hissedebilirler ama çoÄŸu durumda bunu ya bir yetiÅŸkine ifade edemezler ya da bunu ifade edecek güvenilir bir yetiÅŸkinleri yoktur. Öte yandan yetiÅŸkinler çocuÄŸun sözlü ve sözsüz ipuçlarını yanlış yorumlayabilirler veya tamamen gözden kaçırabilirler.
Çocuklar dünyayı ve onun içindeki yerlerini oyun yoluyla anlamayı öÄŸrenirler. Ä°çsel hislerini ve en derin duygularını dışa vurmakta özgür oldukları yer burasıdır. Ne arayacağınızı biliyorsanız oyuncaklar sembol görevi görebilir ve daha büyük anlamlar kazanabilir. Sıradan bir oyun zamanı gibi görünse de oyun terapisi bundan çok daha fazlasıdır. Oyun terapisti, oyun zamanını çocuÄŸun sorunlarını gözlemlemek ve içgörü kazandırmak için kullanmaktadır. Terapist daha sonra çocuÄŸun duyguları keÅŸfetmesine ve çözümlenmemiÅŸ travmayla baÅŸ etmesine yardımcı olmaktadır. Çocuklar oyun yoluyla yeni baÅŸa çıkma mekanizmalarını ve uygunsuz davranışları nasıl yönlendireceklerini öÄŸrenebilmektedirler.
Bazı çocuklar biraz tereddütle baÅŸlasa da terapiste olan güvenleri artma eÄŸiliminde olmaktadırlar. Çocuk daha rahat hale geldikçe ve aralarındaki baÄŸ güçlendikçe, çocuk oyunlarında daha yaratıcı veya daha sözel hale gelebilmektedir.
Oyun terapisi, terapiste ve çocuÄŸun özel ihtiyaçlarına baÄŸlı olarak farklılık göstermektedir. BaÅŸlangıç olarak terapist çocuÄŸu oyun oynarken gözlemleyecektir. Ayrıca çocukla, ebeveynlerle veya öÄŸretmenlerle ayrı ayrı görüÅŸmeler yapmak isteyebilmektedir.
Kapsamlı bir deÄŸerlendirmenin ardından terapist bazı terapötik hedefler belirleyecek, hangi sınırların gerekli olabileceÄŸine karar verecek ve nasıl ilerleneceÄŸine dair bir plan oluÅŸturacaktır. Oyun terapistleri, çocuÄŸun ebeveyninden ayrılmayı nasıl atlattığına, tek başına nasıl oynadığına ve ebeveyn geri döndüÄŸünde nasıl tepki vereceÄŸine çok dikkat etmektedirler. Bir çocuÄŸun farklı türdeki oyuncaklarla nasıl etkileÅŸime girdiÄŸi ve davranışlarının seanstan seansa nasıl deÄŸiÅŸtiÄŸine dair çok ÅŸey ortaya çıkarılabilmektedir. Korkuları ve kaygıları gidermek, yatıştırıcı bir mekanizma olarak kullanmak ya da iyileÅŸmek ve problem çözmek için oyunu kullanabilirler.
Oyun terapistleri bu gözlemleri sonraki adımlar için bir rehber olarak kullanmaktadırlar. Her çocuk farklıdır, bu nedenle terapi bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanacaktır. Terapi ilerledikçe davranışlar ve hedefler yeniden deÄŸerlendirilebilmektedir.
Oyun terapisinin potansiyel faydalarından bazıları şunlardır:
-Belirli davranışlar için daha fazla sorumluluk almak
-BaÅŸa çıkma stratejileri ve yaratıcı problem çözme becerilerini geliÅŸtirmek
-Öz saygı
-Empati ve başkalarına saygı
-Kaygının hafifletilmesi
-Duyguları tam olarak deneyimlemeyi ve ifade etmeyi öÄŸrenmek
-Daha güçlü sosyal beceriler
-Daha güçlü aile iliÅŸkileri
-Oyun terapisi ayrıca dil kullanımını teşvik edebilir veya ince ve kaba motor becerilerini geliştirebilir.